تداخل دارویی چیست و چه دارو‌هایی را با هم نباید مصرف کرد؟

تداخل دارویی چیست؟ آیا تا به حال نام تداخلات دارویی را شنیده‌اید؟  عوارض ناشی از چه هستند؟ چه داروهایی با هم تداخل دارند و … اینها همگی جزء سؤالاتی هستند که در طول این مقاله به آن می‌پردازیم و سعی می‌کنیم تا جایی که امکان دارد این موضوع را به طور کامل توضیح دهیم.

به یاد داشته باشیم تداخل دارویی زمانی اتفاق میفتد که مصرف همزمان دو یا چند دارو باهم یا مصرف دارویی خاص جهت درمان یک بیماری باعث بروز یا تشدید عوارض جانبی فرد مصرف کننده گردند

خطرات تداخل دارویی

ابتدا باید بدانیم که بر اثر تداخل های دارویی با یکدیگر چه اتفاقاتی ممکن است رخ دهد. هر کدام از این اتفاقات می‌توانند سبب شوند تا فردی که دارو‌ها را با یکدیگر مصرف کرده است دچار عوارض جانبی آن شده که گاهی اوقات این عوارض جانبی می‌توانند بسیار خطرناک باشند.

بسته به بیماری که فرد به دلیل آن دارو مصرف می کند و داروهایی که باهم تداخل داشته اند این تداخل دارویی می تواند باعث کاهش یا افزایش اثر داروها شده و طیف وسیعی از عوارض جانبی را باعث گردد.

این عوارض میتوانند شامل :

• افزایش یا کاهش فشار خون
• بروز علایم گوارشی مختلف نظیر اسهال یا یبوست درد های شکمی
• واکنشهای حساسیتی نظیر گر گرفتگی کهیر، بدن و افزایش دمای ناگهانی
• بروز علایم بینایی نظیر تاری دید و دوبینی و …
• تشدید علایمی نظیر خواب آلودگی بیحالی
• و در مواردی علایمی نظیر کاهش سطح هوشیاری کما یا مرگ

عوامل مختلف در ایجاد تداخل های دارویی

مهمترین عامل مربوط به مواد تشکیل دهنده داروها می باشد. به همین دلیل است که پیش از مصرف دارو باید تداخلات احتمالی داروهای تجویز شده باید توسط داروساز و پزشک مورد بررسی قرار بگیرند.

مواد تشکیل دهنده دارو‌ها

این مورد مهم‌ترین عامل نیز محسوب می‌شود. به همین دلیل است که پیش از مصرف دارو‌ها با هم باید حتماً بتوانید این موارد را مورد بررسی قرار دهید و بدانید که آیا دو و یا چند دارویی که قرار است با هم مصرف کنید آیا دارای تداخل هستند یا خیر.

سن بیمار

مورد بعدی سن بیمار است. معمولاً بیمارانی که در دوره کودکی و یا در دوره میانسالی به بعد قرار گرفته‌اند، لازم است که در خصوص تداخل های دارویی با یکدیگر بیشتر مراقب باشند. این دو گروه و رده سنی کمتر می توانند ریسک ترکیب دارو‌های مختلف با هم را بپذیرند و احتمال آن که بیشتر از افراد دیگر دچار مشکل و عوارض جانبی شوند نیز برایشان بیشتر خواهد بود.

ژنتیک بیمار

عامل تاثیرگذاری بعدی ژنتیک بیمار و همچنین بیماری های زمینه ای دیگری است که فرد مصرف کننده ممکن است داشته باشد. بعنوان مثال برخی افراد بصورت ژنتیکی امکان مصرف برخی داروها یا مکمل های دارویی را ندارند نظیر منع مصرف فرآورده  های حاوی اسید آمینه فنیل آلانین در مبتلایان به نقص زاده مادرزادی فنیل کتونوریا. علاوه بر این دوز مصرفی داروها در افراد دارای شرایط یکسان گاها بسیار متفاوت می باشد که این بدلیل توانایی ژنتیکی بدن این افراد در متابولیزه کردن (حذف) سریعتر یا آهسته تر داروها می باشد.

سبک زندگی فرد

مورد بعدی در خصوص سبک زندگی فرد است. مشغله کاری بالا، استرس زیاد، عدم داشتن تغذیه مناسب و… همگی جزء مواردی هستند که می‌توانند بر روی انواع تداخلهای دارویی تأثیر داشته باشند.

انواع تداخل دارویی

اما چند نوع تداخل دارویی وجود دارد که می‌تواند برای ما دردسر ساز باشد؟ در این قسمت به این موارد اشاره خواهیم کرد و سعی می‌کنیم تا مدل‌های مختلف انواع تداخلهای دارویی را بررسی کنیم و بدانیم که در چه شرایطی ممکن است این مشکل برای ما ایجاد شود.

تداخل دارویی- بیماری

اولین مورد مربوط به تداخلاتی است که تحت عنوان تداخل دارو – بیماری شناخته می شوند. این نوع تداخل در واقع مربوط به ایجاد مشکل بین دارویی است که جدیدا برای شما تجویز شده و بیماری زمینه ای است که به آن مبتلا بودید. بعنوان مثال شما مبتلا به دیابت و فشار خون بالا  هستید و اکنون به دلیل ابتلا به سرماخوردگی برای شما داروی حاوی کورتون تجویز شده است. در نتیجه بسیار متحمل می باشد که به دلیل تداخل ایجاد شده بیشمار دچار افزایش قند خون یا فشار خون گردید. قابل ذکر است که حتی مصرف برخی مکمل های دارویی در برخی بیماریها ممنوع می باشد. جهت اطلاع این دسته می توانید از متخصصان داروخانه بی بی دارو اطلاعات لازم و مفید کسب نمایید.

تداخل دارویی- دارویی

دومین مورد مهم مربوط به تداخل دارو – دارو می باشد. این مورد زمانی رخ می دهد که داروهای مصرف شده با هم بنا بر دلایل مختلف سازگاری نداشته اند. مهمترین این تداخلات زمانی رخ میدهد که یک دارو سبب افزایش یا کاهش اثر داروی دیگر میگردد. این تداخل د رمورد داروهایی که نیاز به تنظیم دقیق دوز مصرفی دارند داروهای ضد انقعاد یا داروهای ضد تشنج اهمیت ویژه ای دارد.

تداخل دارویی- مکمل

مصرف انواع مختلف مکمل ها با برخی داروها گاهی اوقات می تواند باعث بروز تداخلات دارویی گردد. بعنوان مثال مصرف همزمان بعضی آنتی بیوتیک ها نظیر سیپرو فلوکساسین یا تتراسایکیلین با مکمل های حاوی آهن یا کلسیم باعث عدم جذب آنتی بیوتیک تجویز شده و در نتیجه شکست درمان عفونت موجود گردد.

جمع‌بندی

تداخلهای دارویی می‌تواند در برخی از موارد بسیار ساده باشد و صرفاً بی‌حالی، بی‌اشتهایی و حالت تهوع را ایجاد کند؛ اما در برخی از موارد می‌تواند سبب بروز شوک‌های قلبی و تنفسی و… شود که بسیار خطرناک است و می‌تواند حتی سبب مرگ نیز شوند. به همین دلیل توصیه می‌کنیم که پیش از مصرف کردن دارو‌های مختلف با یکدیگر هم با پزشک خود مشورت کنید و هم آن که خودتان کاتالوگ‌های دارو‌ها را چک کنید. از داروخانه آنلاین می‌توانید هم در خصوص مطالب مربوط به تداخلهای دارویی اطلاعات کسب کنید و هم خرید مکمل‌های آهن و هم خرید مکمل‌های انرژی‌زا را داشته باشید که برای سلامتی شما نیز بسیار مفید است.