سرطان سینه(سرطان پستان) چیست؟ شایعترین نوع سرطان در دنیا
سرطان سینه (سرطان پستان) که به انگلیسی breast cancer می باشد. به نوعی سرطان گفته می شود که از بافت پستان آغاز می شود. نشانه های این سرطان شامل توده در پستان، تغییر در شکل ظاهری، فرورفتگی های کوچک پوستی، خروج مایع از نوک پستان، نوک فرورفتهٔ پستان یا پوست قرمز و خشک ( پوسته پوسته ) پستان باشد. در بیماران دچار متاستاز، دردهای استخوانی، تورم و بزرگی گره های لنفاوی، تنگی نفس یا زردی ( یرقان ) هم ممکن است دیده شود.
پستانها هم مانند سایر اندامهای بدن از سلولهایی تشکیل شدهاند که در طول زندگی فرد دائما در حال تکثیر، مرگ و جایگزینی با سلولهای جدید هستند. زمانی که رشد سلولها در این اندام از کنترل خارج شده و غیرعادی شود، فرد به سرطان پستان مبتلا میشود. سلولهایی که به این نوع سرطان منجر میشوند، در بدن به حالت یک توده جمع میشوند که معمولا با لمس سینهها میتوان آن را احساس کرد.
در ادامه از سایت بی بی دارو شما را با علائم این بیماری خطرناک و مرموز بیشتر آشنا خواهیم کرد.
در حالت عادی سرطان پستان خطرناک نیست و با برداشتن توده امکان کنترل و درمان قطعی آن وجود دارد اما در شرایط خاص و بدخیم توده سرطانی در بدن گسترش پیدا کرده و بافتهای اطراف را درگیر میکند که در این شرایط درمان سختتر میشود.
انواع سرطان پستان
یک بیماری براساس محل بروز، نوع علائم، عوارضی که در بدن ایجاد میکند و… ممکن است انواع مختلفی داشته باشد. در مورد سرطان پستان هم بر همین اساس این بیماری را به انواع مختلفی تقسیم میکنند. تقسیمبندی این نوع از سرطان هم براساس محل بروز انجام میشود و دو نوع رایج دارد:
- سرطان تهاجمی در مجاری شیری: همانطور که از نام این نوع از سرطان مشخص است، سلولهای سرطانی عامل بروز آن در مجاری ترشح شیر پستان تشکیل میشوند و سپس در کل سینه گسترش پیدا کرده و در سراسر آن پخش میشوند. احتمال گسترش این نوع سرطان در بافتهای اطراف زیاد است.
- سرطان تهاجمی لوبولی: این نوع از سرطان در لوبول که محل تشکیل شیر است، آغاز میشود و سپس در کل سینه و سایر نقاط بدن گسترش پیدا میکند. انواع کمتر رایج سرطان پاژه، موسینی، سرطان التهابی و… است.
درد سینه یا ماستالژی چیست؟
درد سینه، ماستالژی یا ماستودینیا به حساسیت، تورم و ناراحتی یا احساس سنگینی در خود پستان، زیر بغل و یا در نواحی اطراف سینه گفته میشود. تقریباً 70 درصد از زنان اظهار میکنند که در مقطعی از زندگی خود درد سینه را تجربه کرده اند.
درد پستان (مستالژی) شکایاتی مانند درد شدید و سوزش، تنش و حساسیت در سینهها است که به دلایل مختلفی در زنان ایجاد میشود. این دردها در یک سینه یا هر دو سینه و همچنین به صورت درد مداوم یا موقتی دیده میشود. به همین ترتیب، شدت درد میتواند خفیف، متوسط یا شدید باشد.
مشکل درد سینهها میتواند به طور مکرر به عنوان بخشی طبیعی از چرخه قاعدگی دیده شود و هیچ آسیبی ندارد. این نوع درد فقط چند روز از ماه یا دو یا سه روز قبل از شروع قاعدگی شایع است. معمولاً هر دو سینه را درگیر میکند و شدت آن از فردی به فرد دیگر متفاوت است. اگر چه دردهای طبیعی مربوط به دوره قاعدگی در برخی افراد میتواند تا یک هفته طول بکشد، اما ادامه درد سینه به مدت یک ماه نشان میدهد که درد مربوط به دوره قاعدگی نیست.
در این صورت عامل ایجاد درد میتواند عوامل زیادی مانند مشکلات هورمونی، وجود تومورهای خوب یا بد در سینه، اختلالات تخمک گذاری باشد. با توجه به اینکه بیماریهای بسیار جدی مانند سرطان از جمله علل احتمالی درد هستند، درد پستانی که تصور نمیشود مربوط به دوره قاعدگی باشد باید توسط پزشک معاینه ش
علائم سرطان سینه
شاید سرطان پستان بیماری سخت و خطرناکی باشد اما یک ویژگی مهم دارد و آن امکان تشخیص بیماری از روی علائم و نشانههاست. البته این نوع از سرطان در بعضی از بیماران بدون علائم بروز میکند اما در بیشتر بیماران، نشانههای زیر را میتوان احساس کرد و سرطان را زود هنگام تشخیص داد:
- احساس برجستگی و توده زیر بغل یا سینهها
- تورم قسمتی از سینه
- درد نوک پستان
- قرمز شدن پوست
- ترشحات خونی یا غیر شیری
- تغییر شکل یا حساسیت سینهها به درد
آیا همه تودههایی در سینه سرطانی است؟
همه تودههایی که در پستان به وجود میآیند، سرطانی نیستند و جای نگرانی ندارند. گاهیاوقات تودهها از چربی یا مایعات تشکیل میشوند و با یک جراحی ساده یا مصرف داروهای خاص به سادگی از بین میروند. بعضی از تودهها اما خطرسازتر هستند یا شرایط جسمی و وضعیت بدن آنها را به تودههای خطرناک تبدیل میکند، به عنوان مثال تودههایی که در سنین بالا تشکیل میشوند بیشتر احتمال سرطانی بودن دارند. همچنین مشکلاتی مانند جهش ژنتیکی، یائسگی زودرس در زنان، سابقه سرطان در خانواده و… هم در بروز این مشکل موثرند.
روشهای تشخیص سرطان پستان
در درمان سرطان پستان مهمترین مسئله تشخیص به موقع است، اگر بیماری به موقع تشخیص داده شود احتمال بهبودی بیمار چند برابر میشود. برای تشخیص این نوع از سرطان با مشاهده اولین علائم باید به پزشک مراجعه کرد، افرادی که سابقه این بیماری را در خانواده خود دارند باید چکاپهای دورهای مربوط به این سرطان را در برنامه کاری خود داشته باشند. پزشک با آزمایشاتی مانند ماموگرافی، اولتراسوند، بیوپسی، اسکن و تصویربرداری و… احتمال سرطانی بودن تودهها را بررسی و بیماری را تشخیص میدهد.
چگونگی تشخیص سرطان سینه در منزل
بهترین راه تشخیص بعد از دوره پریودی که سینه در حالت سفت و دردناک نباشد با لمس کردن و مقایسه سینه ها
سعی کنید حالت طبیعی پستان خود را به یاد داشته باشید، با عکس گرفتن از حالت ها و زوایای دیگر تا تغییرات ماهانه آن را متوجه شوید. ساده ترین راه برای لمس سینه زمانی است که پوست خیس و لغزنده یا صابونی است.
مرحله اول: دست به کمر بایستید و به سینه های خود در آینه با شانه های مستقیم توجه کنید.
مرحله دوم: اکنون بازوهای خود را به بالای سر ببرید و به دنبال همان تغییرات باشید. سپس از یک سمت به سمت دیگر بچرخید و با دقت پستان ها و زیر بغل را مورد بررسی قرار دهید.
مرحله سوم: در حالی که جلو آینه هستید، به دنبال هرگونه علائم از ترشحات سینه باشید. نوک سینه را به آرامی فشار دهید تا از بودن یا نبودن ترشحات نوک سینه مطلع شوید.
مرحله چهارم: در مرحله بعد، سینه های خود را در حالی که دراز کشیده اید لمس کنید، درحالتی که یک بالش زیر شانه راست قرار دارد به پشت دراز بکشید و بازوی راست خود را زیر سرتان قرار دهید.
با استفاده از دست راست خود، سینه سمت چپ و سپس با دست چپ خود سینه سمت راست را معاینه کنید. از نرمهی سه انگشت میانی برای لمس سینه استفاده کنید و انگشتان را به صورت دایره ای رو سینه حرکت دهید، حرکات دورانی را طوری که همپوشانی داشته باشند انجام دهید تا بافت پستان را کامل حس کنید. می توانید از نوک سینه شروع کنید.
فشار دست را جهت بهترین نحوهی معاینه تنظیم کنید. وجود یک حاشیهی سفت در انحنای تحتانی هر پستان طبیعی محسوب میشود. اگر مطمئن نیستید که چه میزان فشار نرمال است با مربی بهداشت و یا پزشک یا پرستار خود صحبت کرده و روش آنها را تقلید نمائید.
مرحله پنجم: در آخر، سینه های خود را در حمام در حالی که می ایستید یا می نشینید و بدنتان خیس است، لمس کنید، یک دستتان را بالا ببرید، و با دست دیگر سینه و زیر بغل را معاینه کنید و همین کار را برای سینه و زیر بغل دیگرتان انجام دهید. با استفاده از همان حرکات دست که در مرحله 4 شرح داده شده است، کل سینه خود را معاینه کنید. در زمان بررسی باید کل پستان را مورد بررسی قرار دهید و حتی بخش هایی از بالای پستان و پایین را که شامل استخوان ترقوه و دنده ها است را هم بررسی نمایید.
پس از اینکه تمامی مراحل فوق را انجام دادید بهتر است، یک بار دیگر در مقابل آینه کف دست هایتان را بر روی باسن قرار دهید و اندکی به باسن فشار دهید، این نحوه ایستادن سبب می شود که عضلات سینه بهتر دیده شود، شما با انجام این کار اندازه و شکل سینه ها را می توانید بررسی نمایید و یا در صورتی که لکه وجود داشته باشد، آن را ملاحظه و جهت بررسی بیشتر به پزشک مراجعه نمایید.
سینه هایی که اندازه، شکل و رنگ آنها طبیعی است و تورمی در ناحیه سینه دیده نمی شود.
اگر هر یک از تغییرات زیر را مشاهده کردید، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
- برآمدگی، تو رفتگی، تغییر رنگ پوست سینه ، پوسته شدن پوست سینه، پوسته ریزی در نوک
- تغییر موقعیت نوک سینه
- قرمزی، درد، راش (کهیر پوستی با خارش) یا تورم
درمان قطعی این بیماری با چه روشهایی ممکن است؟
خوشبختانه پیشرفت علم پزشکی در زمینه سرطان بسیار زیاد است و امروزه بیشتر انواع این بیماری درمان میشوند. برای درمان سرطان پستان هم راههای قطعی مختلفی وجود دارد که معمولا در بیمارانی که سرطان به کل بدن آنها گسترش پیدا نکرده باشد، پاسخ میدهند. بعضی از روشهای رایج و مطمئن در درمان این سرطان به شرح زیر هستند:
- پرتو درمانی، که با تاباندن پرتو به توده سرطان بافت آن را از بین میبرد. این روش مکمل شیمی درمانی یا جراحی است.
- شیمی درمانی، روشی است که در آن از داروهای مختلف به شکل تزریق یا قرص برای کنترل سلولهای سرطانی استفاده میشود.
- لامپکتومی، که در آن بخشی از بافت درگیر به سرطان برداشته میشود.
- ماستکتومی، برخلاف روش قبلی علاوه بر بافت، قسمتهای اطراف توده هم برداشته میشوند. در این روش گاهی کل سینه تخلیه میشود.
سن سرطان سينه
سرطان سینه در حال حاضر شایع ترین نوع سرطان برای زنان کمتر از 39 سال است. با این حال، این بیماری اغلب در مراحل بعدی تشخیص داده می شود
معاینه از 20 سالگی شروع می شود. هر خانم باید ماهانه بعد از اتمام دوره قاعدگی معاینه را انجام دهد. از 30 سالگی، خانم ها باید سالانه توسط پزشک متخصص پستان باید معاینه شوند و به طور معمول از 40 سالگی سالانه یک بار ماموگرافی انجام دهند. هر نشانه و علامتی در سینه، ممکن است علامت سرطان پستان نباشد اما طبق آنچه گفته شد و به توصیه پزشکان و متخصصین پستان، به صورت مرتب و با آگاهی کامل نسبت به علائم سرطان پستان، سینههای خود را در منزل معاینه کنید، تا در صورت مشاهده علامتی مشکوک در زمان مناسب بتوانید سریعا به پزشک مراجعه کنید. شما در این راستا می توانید از توصیه های متخصص سرطان سینه استفاده کنید.
سخن پایانی سرطان تهدید زندگی
سرطان یک بیماری جدی است که بیشتر افراد حتی از شنیدن اسم آن هم وحشت دارند اما همه انواع این بیماری کشنده نیستند و اگر از نوع خفیف و با تودههای خوشخیم باشد، قابلیت درمان آن بسیار زیاد است. در مورد این بیماری مهمترین نکته تشخیص به موقع و شروع فوری درمان به محض تشخیص است. جلوگیری از گسترش سرطان میتواند به درمان قطعی آن کمک زیادی کند.
منابع و مراجع اصلی
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/3986-breast-cancer
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/breast-cancer/symptoms-causes/syc-20352470
https://www.cancer.org/cancer/breast-cancer/treatment.html